Jednym z niezbędnych elementów do osiągnięcia szczęścia, zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym, jest bez wątpienia poczucie własnej wartości. Wpływa na aspiracje, dokonywane wybory, pozwala osiągnąć satysfakcjonującą pozycję wśród rówieśników. W jaki sposób świadomie zbudować to poczucie u dziecka, że jakakolwiek przeszkoda stanie na jego drodze, będzie umieć sobie z nią poradzić? Jakie metody wychowawcze sprzyjają kształtowaniu wysokiej samooceny u malucha?
Jedną z podstawowych zasad budowania poczucia własnej wartości u dzieci jest mówienie im oraz na ich temat więcej rzeczy pozytywnych niż negatywnych. Krytykować potrafi każdy, ale o wiele większą sztuką jest skupienie się na dobrych rzeczach u swojej pociechy. Jeśli będziemy krytykować malca za każdy, najmniejszy nawet błąd, wówczas nie tylko spowodujemy, że uwierzy on w to, że nie może dobrze nic zrobić, ale też zabijemy w dziecku kreatywność.
Warto poświęcić wiele wysiłku i energii, aby doceniać dobre strony u dziecka. Jeśli istnieje taka potrzeba, warto samemu stwarzać takie sytuacje. Pamiętajmy, że maluch o wiele chętniej usiądzie do matematyki, gdy uzyska od nas pochwałę, chociażby za jedno dobrze wykonane zadanie, niż gdy skrytykujemy je za trzy pozostałe.
Są to bardzo powszechne praktyki, które bez wątpienia przyczyniają się do umniejszenia wartości dziecka. W momencie, kiedy porównujemy dziecko z jego siostrą, bratem lub z kimś spoza rodziny, to wzmacniamy poczucie niższości. Co więcej, maluch sam zaczyna się porównywać z innymi osobami, postrzegając siebie w świetle wytykanych mu wad i błędów. W ten sposób umacnia się jego myślenie, że jego koledzy mają więcej zdolności, siły, pewności siebie itp.
Podobne działanie ma nadawanie etykietek. Nasze dziecko nie radzi sobie na zajęciach z wychowania fizycznego, jest kiepskie z ortografii. Wydaje nam się, że to nic takiego, a tymczasem to, co mówimy o naszych dzieciach w ich obecności, w rzeczywistości ma na nie ogromny wpływ. Jeśli mówimy coś o malcu wystarczająco często, wówczas ono zacznie w to wierzyć i weźmie sobie głęboko do serca.
Samodzielność to niezwykle ważna umiejętność, która pozwala sobie radzić z trudami stawianymi przez codzienność. Wyręczając dziecko, np. w sprzątaniu pokoju czy w odniesieniu talerzy po posiłku do kuchni, sprawiamy, że tak naprawdę nigdy nie uwierzy, że może coś zrobić samo, a co więcej, uzależniamy je od siebie. Wielu rodziców wpada w pułapkę pt. „ja zrobię to lepiej” lub z braku poświęcenia czasu na naukę samodzielności u malucha. Oczywiście, jeśli dziecko poprosi o pomoc, należy mu pomóc, ale trzeba uważać, aby prośby nie stały się normą.
W procesie budowania poczucia wartości u dziecka warto też pamiętać o niezwykle ważnej roli dobrego przykładu. Najlepiej u dzieci budują to poczucie osoby, które same mają do siebie pozytywny stosunek i potrafią zachować równowagę między swoimi a dziecięcymi potrzebami. Bez poczucia własnej wartości nasze dziecko nigdy nie będzie dobrze o sobie myślało. Dlatego polubmy siebie, szanujmy i jak najczęściej przedstawiajmy w korzystnym świetle – dzięki temu będziemy wzorem dla dziecka.