Nałóg alkoholowy nie pojawia się nagle, a rodzi się przez długi okres. W przypadku młodzieży inicjacja przygody z napojami wyskokowymi ma miejsce zazwyczaj w okolicach 12-13 roku życia. Przyjmuje się szacunkowo, że wystarczy 1,5 roku do 2 lat, aby młody człowiek regularnie pijąc, uzależnił się od alkoholu.
Nastolatki nadużywają alkoholu z różnych przyczyn. Wśród nich mogą być np. doświadczenia rodzinne, czyli powielanie wzorców zachowań rodziców-alkoholików. Dzieci, które wychowują się w domach z problemem alkoholizmu, są bardziej narażone na rozwój choroby alkoholowej. Młody człowiek wychodzi wówczas z założenia, że np. skoro ojciec pije, to ja również mogę.
Młodzież sięga po alkohol także pod presją grupy rówieśniczej. Aby nie zostać wyśmianym, zyskać akceptację kolegów, koleżanek, za ich namową, sięga po pierwsze piwo czy drinka. Sprzyjają temu imprezy nastolatków, na których nie ma problemu z alkoholem, a sam dostęp do niego jest bardzo łatwy w ostatnim czasie mimo ograniczeń prawnych. Do tego alkohol – dzięki temu, co na jego temat kreują reklamy w massmediach – kojarzy się młodym ludziom głównie z zabawą, wyluzowaniem, ciekawym sposobem na spędzenie wolnego czasu. Traktują go też jako panaceum na swoje smutki i problemy w szkole, domu, z byciem nieśmiałym itd.
Choroba alkoholowa rozwija się podstępnie i pierwsze fazy, jakie ją charakteryzują, niekoniecznie mogą wskazywać, że ma już charakter nałogu. Trudno więc jednoznacznie wskazać początki alkoholizmu, ale można rozpoznać to uzależnienie poprzez takie objawy jak:
Inne objawy alkoholika wiążą się także z pewnymi rytuałami. Pije bowiem według pewnych wzorców. Kiedy je rozpoczyna, to zawsze z określonym zamiarem i zawsze w podobnych do siebie sytuacjach. Może to być m.in. picie weekendowe, z określoną grupą osób np. pochodzących z patologicznych środowisk.
Rozpoznawalne objawy choroby alkoholowej to moment, kiedy alkoholik powinien jak najszybciej zostać poddany leczeniu. Ośrodki terapii uzależnień od alkoholu to miejsca, w których może liczyć na profesjonalną pomoc. Wychodzenie z nałogu w sposób samodzielny zazwyczaj się nie udaje. U młodego, zagubionego życiowo człowieka tym bardziej wskazane jest fachowe wsparcie ze strony specjalistów od uzależnień.
Osoby, które w okresie dorastania miały pierwszy kontakt z alkoholem są bardziej narażone na chorobę alkoholową. Dlatego warto być uważnym w stosunku do swojego dziecka, aby zdążyć szybko zareagować, kiedy pojawią się pierwsze oznaki alkoholizmu.