Dopalacze czy są legalne

Przemysł narkotykowy co jakiś czas wprowadza na rynek coraz to nowsze substancje zatruwające ludzki organizm. W ten sposób kilka lat temu do obrotu trafiły dopalacze. Nie ma w zasadzie jednej naukowej definicji mówiącej o tym, czym są te środki. Przyjmuje się, że jest to grupa różnych substancji (m.in. chemicznych) lub ich mieszanek o rzekomym lub faktycznym działaniu psychoaktywnym, które nie znajdują się na liście substancji kontrolowanych przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkotykom. Promowane są jako środki użyteczne i bezpieczne – najczęściej na różnych, specjalnie w tym celu założonych stronach internetowych, które w głównej mierze adresowane są do młodych odbiorców. Sprzedaje się je głównie w sklepach online oraz stacjonarnych smart shopach.

Prawo kontra producenci dopalaczy

Na świecie w różny sposób regulowane są kwestie związane z legalnością dopalaczy. W części państw takich jak np. Wielka Brytania można spotkać się z bardziej liberalnym podejściem. Są jednak i takie, w których szerokie spektrum składników wchodzących w skład dopalaczy jest zakazane i obowiązują określone restrykcje za handel nimi. Dotyczy to np. Szwecji, Irlandii czy Belgii. W Polsce nie ma ustawy jednoznacznie określającej kwestię dopalaczy. Nowelizowana była tylko kilka razy ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, według której są to tzw. środki zastępcze. Za wytwarzanie ich i wprowadzanie do obrotu na terenie Polski, jak również reklamowanie, promowanie czy sprzedaż osobom niepełnoletnim grozi wysoka kara finansowa lub kara pozbawienia wolności. Stosowane w dopalaczach substancje częściowo znalazły się już na liście zakazanych. Można do nich zaliczyć m.in.:

• BZP – benzylopiperazynę, która z reguły ma postać białego proszku, tabletek bądź kapsułek,
• mefedron,
• powój hawajski,
• kratom,
• szałwia wieszcza,
• substancja o nazwie JWH-018,
• Leonotis Leonurus – roślina będąca składnikiem gotowych mieszanek ziołowych przeznaczonych do palenia,
• Calea Zacatechichi – jeden ze składników mieszanek ziołowych.

Niestety producenci dopalaczy skutecznie omijają prawo, zmieniając co chwilę recepturę dopalaczy lub nie informując użytkowników o pełnym składzie udostępnianego produktu. Ten proceder utrudnia potem lekarzom udzielającym pierwszej pomocy osobom z objawami zatrucia dopalaczami rozszyfrowanie, jakie toksyczne substancje zawierał zażyty produkt.

Dopalacze – niebezpieczne dla zdrowia i życia

Gdyby dopalacze należały do grona produktów legalnych, wówczas na zamieszczonej na nich etykiecie znaleźlibyśmy informację o tym, że ich bezpieczne dla zdrowia i życia człowieka działanie potwierdziły badania laboratoryjne czy testy kliniczne, jak również określona grupa osób. Tymczasem na tych środkach odurzających nie ma po tym śladu. Jedyne informacje, jakie zamieszczają zazwyczaj producenci to „produkt kolekcjonerski”, „nie nadaje się do spożycia przez ludzi”. Znaleźć można również adnotację, żeby „w przypadku spożycia niezwłocznie udać się do lekarza”. Nie warto więc zwieść się szerzonej opinii, że dopalacze nie zaszkodzą, bo gdyby były to produkty całkowicie bezpieczne dla ludzi, to zostałyby zarejestrowane jako produkty przeznaczone do spożycia. Mimo kar jakie czekają na producentów i sprzedawców dopalaczy, biznes ten wcale nie podupada. W miejscach zamykanych punktów powstają nowe – pod innym szyldem.

Uzależnienie od dopalaczy – jeden ze skutków ich zażywania

Dopalacze jako trujące środki psychoaktywne mogą zaszkodzić już po pierwszym zażyciu. Każdy młody człowiek inaczej reaguje na tego typu substancje. Jednym ze skutków zażywania dopalaczy – poza wyniszczaniem organizmu, zmian w ośrodkowym układzie nerwowym – jest uzależnienie od tych substancji. Ich skład, jak i działanie w założeniu mają być jak najbardziej zbliżone do narkotyków. Ich częste przyjmowanie zamienia się więc w nałóg, który może zniszczyć życie młodemu człowiekowi. Prywatne ośrodki leczenia młodzieży to miejsca, gdzie można szukać pomocy dla nastolatków, które uzależniły się od dopalaczy. Najczęściej pierwszym krokiem do podjęcia terapii jest detoks, czyli usunięcie z organizmu młodego człowieka toksyn, które są jednym ze skutków zażywania dopalaczy. Po fizycznym oczyszczeniu, uzupełnieniu elektrolitów i witamin, psychoterapeuta proponuje spersonalizowaną formę dalszego leczenia. W zależności od stopnia uzależnienia od dopalaczy ustalana jest terapia indywidualna, grupowa – całodobowa (w trybie zamkniętym) lub doraźna.