Dojrzewanie emocjonalne – czas trudny dla rodziców i dzieci

Okres dojrzewania to czas zmian nie tylko natury fizycznej, ale także przemian w sferze psychicznej młodego człowieka. Niektórzy adolescenci dojrzewanie emocjonalne przechodzą łagodnie, u innych wręcz przeciwnie – przebiega ono znacznie bardziej burzliwie. W każdym przypadku tzw. trudny okres jest wyzwaniem zarówno dla rodziców, jak i samych zainteresowanych – dzieci.
Wraz z rozwojem fizycznym, w okresie dojrzewania kształtowaniu podlega poczucie własnej tożsamości. Chwiejność w obszarze emocji jest bardzo charakterystyczna w tym czasie. Dzieci znacznie bardziej uzewnętrzniają swoje odczucia i emocje, charakteryzują się porywczością, trudnościami w kontrolowaniu emocji, co nierzadko prowadzi do konfliktów przede wszystkim z rodzicami. Podatność na emocjonalne huśtawki, nerwowość pozostają w silnym związku z intensywnymi zmianami hormonalnymi. Źródłem rozdrażnienia może być również zaniżone poczucie własnej wartości oraz kompleksy, które pojawiają się wraz z następującymi zmianami w wyglądzie ciała.

Okres dojrzewania to bardzo ważny czas w życiu każdego człowieka, w którym kształtują się indywidualne poglądy, hierarchia wartości, tożsamość. W tym czasie dzieci bardzo często sprzeciwiają się zdaniu rodziców, zafascynowani zupełnie innymi przekonaniami, regułami, zasadami. Dzieci często zamykają się w swoim pokoju, izolują się od najbliższych, więcej czasu spędzają z rówieśnikami. Wraz z upływem czasu, szczególnie w końcowej fazie okresu dojrzewania, młody człowiek coraz lepiej kontroluje emocje, jest mniej wybuchowy.

Jak postępować z dzieckiem w okresie dojrzewania?

W okresie dojrzewania rodzice powinni wykazywać się szczególnie dużym zrozumieniem dla swoich dzieci, przy tym bacznie obserwując swoje pociechy. Podkreślenia wymaga bowiem fakt, że nastolatek jest wyjątkowo narażony na zaburzenia i schorzenia natury psychicznej, szczególnie depresji. Istnieje także zwiększone ryzyko wystąpienia zaburzeń lękowych, odżywiania, takich jak anoreksja czy bulimia. Czujność rodziców jest więc nie do przecenienia. Uwagę zwracać powinno każde nietypowe zachowanie młodego człowieka – tak jak stany kiepskiego nastroju są typowe dla okresu dojrzewania, tak ich zbyt długi czas trwania może oznaczać konieczność skorzystania z porady specjalisty.

Podatność na uzależnienia

Istnieje duże prawdopodobieństwo, że młody człowiek pod wpływem hormonalnej huśtawki sięgnie po alkohol, papierosy, a nawet narkotyki. Chęć zaimponowania rówieśnikom, wyróżnienia się w grupie znajomych szybko może przerodzić się w uzależnienie. Ogromną rolę odgrywają rozmowy z młodym człowiekiem o tym, z jakimi zagrożeniami wiąże się sięganie po używki.
Ważna rola rodziców

Rodzice dziecka, które wchodzi w okres dojrzewania, powinni mieć na uwadze fakt, że większość irytujących zachowań jest spowodowana burzą hormonalną. Zamiast oskarżać, atakować nastolatka, najlepiej postawić na rozmowę. Warto zagwarantować dojrzewającemu dziecku poczucie akceptacji, mimo popełnianych przez niego błędów, podejmowania nietrafnych decyzji i dokonywania złych wyborów. Trzeba bowiem pamiętać, że samodzielność i swoboda w tym zakresie to swego rodzaju nauka życia, którą trzeba przejść, wchodząc w dorosłość. Nauka ta będzie bardziej efektywna, gdy młody człowiek nauczyć się ponosić konsekwencje swoich działań, które oczywiście do pewnego stopnia powinny podlegać rodzicielskiej kontroli. Kluczem do sukcesu na drodze poszukiwania nici porozumienia ze zbuntowanym nastolatkiem będzie rozmowa i uważne wsłuchiwanie się w jego potrzeby, troski i zmartwienia.